چند نوع لنز در چشمهای يک اپتومتريست: قسمت سوم – فيت لنزهای توريک نرم نوع فوکوس (يکماهه- ساخت سيبا ويژن)

توجه: طبعاً افرادی که اپتومتريست يا چشم پزشک نيستند و احياناً اين سايت را مطالعه می کنند، بايد توجه کنند که هر اپتومتريست و هر چشم پزشک، حجم انبوهی از اطلاعات و تجربيات در زمينه برخورد با بيمار و تدارک مقدمات فيت لنز و مراحل اوليه تجويز لنز در ذهن دارند و اطلاعات زير تنها در شرايطی برای تجويز لنزهای توريک کافی است که باقی اطلاعات و تجربيات اپتومتريستها و چشم پزشکها را در اختيار داشته باشيد – لطفاً موضوع را يک موضوع ساده غير حرفه ای تلقی نکنيد. اگر حرفه شما تجويز لنز نيست، با استفاده از اين سايت، ظاهراً قادر به تجويز لنز خواهيد بود، ولی کار به اين سادگی نيست و تا فوت کوزه گری را ندانيد، فيت لنز توريک برایتان جز دردسر نخواهد بود.

همانطور که در قسمت قبل عرض کردم، فيت اين لنزها (برای اپتومتريستها و چشم پزشکها ) بسيار ساده است. قبلاً که در مطب شخصی خودم کار می کردم، هميشه می ترسيدم که اگر لنز توريک نرم را برای کسی تجويز کنم و خوب از آب در نيايد، مريض ناراضی خواهد بود و به دردسرش نمی ارزد. روش کلی کار را بلد بودم ولی از اين واهمه داشتم که شايد اطلاعاتم ناقص باشد و بعد از فيت کردن لنز، پشيمان شوم. امروز تمام آنچه را که برای فيت لنز توريک نياز داريد در اينجا خواهيد خواند و مطمئن باشيد که غير از اين اطلاعات، به عنوان يک اپتومتريست يا چشم پزشک، به چيز ديگری احتياج نداريد.

برای تجويز لنز توريک سافت فوکوس ماهانه، پنج کار را بايد به شرح زير انجام دهيد
1) ابتدا نياز به تعيين نمره عينک دقيق سابژکتيو داريد. اگر عادت کرده ايد از اتورفرکتور برای تعيين نمره استفاده کنيد و علاقه ای به سابژکت کردن بيمار نداريد، تجويز لنز توريک نرم را به فرد ديگری بسپاريد.
2) دومين کار اين است که نمره عينک را از سطح Spectacle Plane ، به سطح قرنيه انتقال دهيد. روش انجام دادن اينکار را حتماً می دانيد و در صورت لزوم می توانيد در هر کتاب تخصصی کنتاکت لنز، آنرا مرور کنيد. تنها نکته در اينجا اين است که بر خلاف تصور متداول، در بعضی موارد، هنگام تبديل نمره عينک به نمره لنز، پاور آستيگمات نيز تغيير می کند. در اين مورد بعداً جزئيات بيشتری را تقديم خواهم کرد.
3) سومين کار اين است که يک عدد لنز توريک فوکوس ماهانه را به عنوان ترايال، در چشم بيمارتان قرار دهيد. می توانيد از سيلندر منهای يک و هفتاد و پنج صدم همراه با اسفر حدود منهای دو الی سه ديوپتر استفاده نماييد. لنز فوکوس توريک ماهانه دارای سه حک شدگی در ساعت سه و شش و نه لنز است که هر سه علامت بصورت يک خط بسيار نازک کوچک است. لنز ترايال را به مدت يک ربع ساعات در چشم مورد آزمايش رها کنيد و سپس علامتگذاريهای لنز را بررسی کنيد. لنز بايد با هر بار پلک زدن، از خود مقداری چرخش نشان دهد ولی بعد از بی حرکت شدن پلک، بايد به محل اوليه خود برگردد. چهار حالت ممکن است پيش بيايد:
حالت اول اينکه، خطوط سه و نه، در امتداد افق قرار گرفته باشند. در اينحالت، هنگام سفارش دادن لنز بر ای بيمارتان، نيازی به تغيير دادن محور بدست آمده در معاينه سابژکتيو نخواهيد داشت و لنزی که در نهايت کار، به بيمارتان تحويل می دهيد بايد خطوط سه و نه آن افقی قرار گيرد.
حالت دوم اينکه، خطوط سه و نه به مقدار بيش از 20 درجه چرخيده باشند. در اينحالت تجويز لنز توريک فوکوس را برای اين فرد بخصوص توصيه نمی کنم و ممکن است هيچ لنز نرم توريک ديگری نيز برای اين فرد قابل مصرف نباشد.
حالت سوم اينکه، بعد از هر بار پلک زدن بيمار، حک شدگيهای روی لنز در زاويه های مختلفی قرار می گيرد و در واقع لنز محور لنز حالت بی ثبات دارد. برای اينگونه افرا نيز تجويز لنز توريک نرم، يا حداقل لنز توريک فوکوس ماهانه، به صلاح نيست.
حالت چهارم اين است که بعد از هر بار پلک زدن، حک شدگيهای سه و نه لنز، حداکثر بيست درجه چرخش را نشان ميدهند (لنز با هر بار پلک زدن بايد بچرخد ولی بعد از چرخيدن بايد به نزديکی حالت افقی برگردد و هر بار در همان راستای قبلی، قرار گيرد – به مثال رجوع کنيد ). در اينحالت، بايد مقدار انحراف لنز از حالت افقی را اندازه گيری و برای خود ثبت کنيد و با استفاده از قانون LARS محور را در تجويز نهايی تصحيح کنيد (به مثال رجوع کنيد). برای درک کامل اين مطالب نيار به بررسی چند مثال داريم که از حوصله اين شماره خارج است و در شماره بعد تقديم خواهد شد.
4) چهارمين کار اين است که قدرت اسفريک را چک کنيد (Best Spherical Over Refraction). فقط با استفاده از عدسيهای مثبت و منفی اسفر بيست و پنج صدم، ديد را کنترل کنيد و با در نطر گرفتن نتايج حاصل از LARS ، نمره نهايی لنز را سفارش دهيد.
5) و نهايتاً کار پنجم اين است که لنز دريافت شده بر حسب سفارش را روی چشم بيمار قرار دهيد و بعد از نيم ساعت، محل قرار گرفتن حک شدگيها را چک کنيد. اگر لنز را مطابق حالت اول که در بالا شرح داده شد، سفارش داده باشيد، حک شدگيهای سه و نه لنز نهايی که اکنون روی چشم بيمار است، بايد بصورت افقی قرار گيرند و اگر لنز را طبق مرحله چهارم (شرح در بالا)، سفراش داده باشيد، يعنی لنز را بعد از LARS کردن، تجويز نموده باشيد، حک شدگيهای سه و نه نبايد افقی قرار گيرند بلکه بايد در امتدادی قرار گيرند که در روز ترايال قرار می گرفته اند. به عددی که برای LARS به کار برده ايد مراجعه کنيد تا معلوم شود آيا لنز درست قرار گرفته يا خير.

انشاء الله در قسمت آينده، مثال و نکات تکميلی را بررسی خواهيم کرد.

آيا چشمهای شما نفس می کشند؟! روزنامه همشهری 18 مهرماه 1383، ص ايرانشهر-درمانگاه

دور دنيا در 500 ساعت يا شش ماه؟
اين مطلب را هم مطالعه فرماييد

چند نوع لنز در چشمهای يک اپتومتريست: قسمت دوم
دو سال پيش يک جفت لنز توريک ماهانه ساخت يکی از شرکتهای اروپايی را امتحان کردم. در ابتدای امر (ده دقيقه بعد از قرار دادن لنز در چشم)، از برقرار شدن ديد مطلوب و آسايش کامل چشم لذت می بردم. ولی چند ساعت بعد، احساسی که اغلب بيماران به عنوان احساس خشکی چشم از آن ياد می کنند را داشتم: چيزی شبيه به احساس خفيف جسم خارجی و يا قرار داشتن مژه در چشم.
فوکوس توريک، لنز يکماهه
پارامترها:
مزايا:
1) اگر اين لنز را درست فيت کنيد، ثبات کامل ديد با اين لنز برقرار می شود، نکته ای که در مورد بسياری از لنزهای توريک نرم صدق نمی کند. اصولاً شهرت اين لنز در بين لنزهای نرم توريک، ثبات آن است که به علت طراحی مخصوص و وجود مکانيسم دوبل ممانعت کننده از چرخش محور آستيگماتيسم آن است.
2) تنوع پارامترها در حدی است که فيت اين لنز، وقت گير نيست، اگر چه اين محدود بودن پارامترها در بعضی موارد مشکل آفرين می شود، اما هدف اين بوده که با اين لنز بتوانيد در زمانی کوتاه اکثريت نيازمندان به لنز توريک نرم را فيت کنيد و برای فيت های تخصصی، منجمله برای سيلندرهای بالا، از لنزهای نرم توريک ديگر و يا از لنز هارد استفاده کنيد.

معايب:
1) اکسيژنرسانی اين لنز، مانند تمام لنزهای توريک نرم، در حد بسيار بالايی نيست و بهمين علت در افرادی که چشمشان به اکسيژن زيادی نياز دارد، خستگی فيزيولوژيک بعد از هشت الی ده ساعت مصرف لنز آغاز می شود. اين موضوع علت خسته شدن چشم من بعد از چند ساعت مصرف اين لنز بود. اين موضوع را زمانی لمس کردم که لنزهای دارای اکسيژنرسانی بيشتر را امتحان کردم. لازم است تاکيد کنم که من به عنوان يک اپتومتريست، در مورد کيفيت بيناييم بسيار حساس هستم و با کوچکترين کمبود اکسيژن در چشمم، فوراً قرنيه ام احساسی شبيه به خستگی پا ناشی از جوراب به پا داشتن را به مغزم مخبره می کند.
2) تنوع پارامترها در بعضی از انواع ديگر توريک نرم، بيشتر از اين لنز است. به عنوان مثال لنزهای توريک هايدرون و يا دوراسافت دارای تنوع محور و پاور آستيگمات خيلی بيشتری هستند و برای فيت موارد خاص کاربرد بيشتری دارند (ولی در عوض برای فيت موارد عمومی، وقتگيرتر هستند و معمولاً بايد صبر کنيد تا نمره سفارشی شما از خارج آورده شود).

در مورد لنزهای توريک، فيت صحيح لنز بسيار مهم است، چون در نهايت، آناتومی و ترکيب چشم و پلک بيمار حرف آخر را در درست قرار گرفتن محور آستگمات لنز، می زند.
در شماره بعد، روش صحيح فيت لنز توريک فوکوس (سيبا ويژن را برايتان خواهم نوشت. فيت اين لنزها بسيار ساده است و اغلب مورد سوال همکاران اپتومتريست و چشم پزشک است.
شماره بعد را حتماً برای خودتان کپی کنيد.

چند نوع لنز در چشمهای يک اپتومتريست: قسمت سوم – فيت لنزهای توريک نرم نوع فوکوس (يکماهه- ساخت سيبا ويژن)

توجه: طبعاً افرادی که اپتومتريست يا چشم پزشک نيستند و احياناً اين سايت را مطالعه می کنند، بايد توجه کنند که هر اپتومتريست و هر چشم پزشک، حجم انبوهی از اطلاعات و تجربيات در زمينه برخورد با بيمار و تدارک مقدمات فيت لنز و مراحل اوليه تجويز لنز در ذهن دارند و اطلاعات زير تنها در شرايطی برای تجويز لنزهای توريک کافی است که باقی اطلاعات و تجربيات اپتومتريستها و چشم پزشکها را در اختيار داشته باشيد – لطفاً موضوع را يک موضوع ساده غير حرفه ای تلقی نکنيد. اگر حرفه شما تجويز لنز نيست، با استفاده از اين سايت، ظاهراً قادر به تجويز لنز خواهيد بود، ولی کار به اين سادگی نيست و تا فوت کوزه گری را ندانيد، فيت لنز توريک برایتان جز دردسر نخواهد بود.

همانطور که در قسمت قبل عرض کردم، فيت اين لنزها (برای اپتومتريستها و چشم پزشکها ) بسيار ساده است. قبلاً که در مطب شخصی خودم کار می کردم، هميشه می ترسيدم که اگر لنز توريک نرم را برای کسی تجويز کنم و خوب از آب در نيايد، مريض ناراضی خواهد بود و به دردسرش نمی ارزد. روش کلی کار را بلد بودم ولی از اين واهمه داشتم که شايد اطلاعاتم ناقص باشد و بعد از فيت کردن لنز، پشيمان شوم. امروز تمام آنچه را که برای فيت لنز توريک نياز داريد در اينجا خواهيد خواند و مطمئن باشيد که غير از اين اطلاعات، به عنوان يک اپتومتريست يا چشم پزشک، به چيز ديگری احتياج نداريد.

برای تجويز لنز توريک سافت فوکوس ماهانه، پنج کار را بايد به شرح زير انجام دهيد
1) ابتدا نياز به تعيين نمره عينک دقيق سابژکتيو داريد. اگر عادت کرده ايد از اتورفرکتور برای تعيين نمره استفاده کنيد و علاقه ای به سابژکت کردن بيمار نداريد، تجويز لنز توريک نرم را به فرد ديگری بسپاريد.
2) دومين کار اين است که نمره عينک را از سطح Spectacle Plane ، به سطح قرنيه انتقال دهيد. روش انجام دادن اينکار را حتماً می دانيد و در صورت لزوم می توانيد در هر کتاب تخصصی کنتاکت لنز، آنرا مرور کنيد. تنها نکته در اينجا اين است که بر خلاف تصور متداول، در بعضی موارد، هنگام تبديل نمره عينک به نمره لنز، پاور آستيگمات نيز تغيير می کند. در اين مورد بعداً جزئيات بيشتری را تقديم خواهم کرد.
3) سومين کار اين است که يک عدد لنز توريک فوکوس ماهانه را به عنوان ترايال، در چشم بيمارتان قرار دهيد. می توانيد از سيلندر منهای يک و هفتاد و پنج صدم همراه با اسفر حدود منهای دو الی سه ديوپتر استفاده نماييد. لنز فوکوس توريک ماهانه دارای سه حک شدگی در ساعت سه و شش و نه لنز است که هر سه علامت بصورت يک خط بسيار نازک کوچک است. لنز ترايال را به مدت يک ربع ساعات در چشم مورد آزمايش رها کنيد و سپس علامتگذاريهای لنز را بررسی کنيد. لنز بايد با هر بار پلک زدن، از خود مقداری چرخش نشان دهد ولی بعد از بی حرکت شدن پلک، بايد به محل اوليه خود برگردد. چهار حالت ممکن است پيش بيايد:
حالت اول اينکه، خطوط سه و نه، در امتداد افق قرار گرفته باشند. در اينحالت، هنگام سفارش دادن لنز بر ای بيمارتان، نيازی به تغيير دادن محور بدست آمده در معاينه سابژکتيو نخواهيد داشت و لنزی که در نهايت کار، به بيمارتان تحويل می دهيد بايد خطوط سه و نه آن افقی قرار گيرد.
حالت دوم اينکه، خطوط سه و نه به مقدار بيش از 20 درجه چرخيده باشند. در اينحالت تجويز لنز توريک فوکوس را برای اين فرد بخصوص توصيه نمی کنم و ممکن است هيچ لنز نرم توريک ديگری نيز برای اين فرد قابل مصرف نباشد.
حالت سوم اينکه، بعد از هر بار پلک زدن بيمار، حک شدگيهای روی لنز در زاويه های مختلفی قرار می گيرد و در واقع لنز محور لنز حالت بی ثبات دارد. برای اينگونه افرا نيز تجويز لنز توريک نرم، يا حداقل لنز توريک فوکوس ماهانه، به صلاح نيست.
حالت چهارم اين است که بعد از هر بار پلک زدن، حک شدگيهای سه و نه لنز، حداکثر بيست درجه چرخش را نشان ميدهند (لنز با هر بار پلک زدن بايد بچرخد ولی بعد از چرخيدن بايد به نزديکی حالت افقی برگردد و هر بار در همان راستای قبلی، قرار گيرد – به مثال رجوع کنيد ). در اينحالت، بايد مقدار انحراف لنز از حالت افقی را اندازه گيری و برای خود ثبت کنيد و با استفاده از قانون LARS محور را در تجويز نهايی تصحيح کنيد (به مثال رجوع کنيد). برای درک کامل اين مطالب نيار به بررسی چند مثال داريم که از حوصله اين شماره خارج است و در شماره بعد تقديم خواهد شد.
4) چهارمين کار اين است که قدرت اسفريک را چک کنيد (Best Spherical Over Refraction). فقط با استفاده از عدسيهای مثبت و منفی اسفر بيست و پنج صدم، ديد را کنترل کنيد و با در نطر گرفتن نتايج حاصل از LARS ، نمره نهايی لنز را سفارش دهيد.
5) و نهايتاً کار پنجم اين است که لنز دريافت شده بر حسب سفارش را روی چشم بيمار قرار دهيد و بعد از نيم ساعت، محل قرار گرفتن حک شدگيها را چک کنيد. اگر لنز را مطابق حالت اول که در بالا شرح داده شد، سفارش داده باشيد، حک شدگيهای سه و نه لنز نهايی که اکنون روی چشم بيمار است، بايد بصورت افقی قرار گيرند و اگر لنز را طبق مرحله چهارم (شرح در بالا)، سفراش داده باشيد، يعنی لنز را بعد از LARS کردن، تجويز نموده باشيد، حک شدگيهای سه و نه نبايد افقی قرار گيرند بلکه بايد در امتدادی قرار گيرند که در روز ترايال قرار می گرفته اند. به عددی که برای LARS به کار برده ايد مراجعه کنيد تا معلوم شود آيا لنز درست قرار گرفته يا خير.

انشاء الله در قسمت آينده، مثال و نکات تکميلی را بررسی خواهيم کرد.

چند نوع لنز در چشمهای يک اپتومتريست
کلاس پنجم ابتدايی بودم که عينکی شدم. از 1.25- ديوپتر اسفر شروع شد و امروز که سی و پنج سال دارم نمره 180 *0.75 -2.50- برای چشم راست ونمره 180 *0.50 -2.50- را برای چشم چپ تحمل می کنم.
اولين بار در سال 1369 يک نوع لنز را امتحان کردم (مارک Boxley Oxlex ساخت تايوان). بيشتر هدفم اين بود که لنز را بهتر درک کنم و مسايلی که بيمار با آن روبرو می شود را شخصاً تجربه کنم. بگذريم که امروز شايد از آن توليد کننده اثری هم در ميان نباشد ولی با توجه به هدف من، تجربه مطلوب و مفيدی بود. اما آن تجربه از ديدگاه يک معاينه کننده و با هدف بهتر کردن معاينه بود. امروز موضوع فرق می کند، تا حد زيادی از ديدگاه يک مصرف کننده حقيقی لنز به لنز نگاه می کنم چون شرايط روزمره زندگی من از لحاظ نيازهای چشمی، تا حد زيادی با زمانی که تمام مدت در مطب کار می کردم فرق کرده است.
واقعيت امر اين بود که آنقدر به شکل و شمايل عينکی خودم عادت کرده بودم که هر بار که لنز می زدم احساس می کردم در آيينه کسی غير از خودم را می بينم و علاوه بر اين حس می کردم که من که با عينک راحتم چرا خودم را به زحمت بياندازم و لنز مصرف کنم. تا همين دو ماه پيش، به همان علت، يعنی در دسترس نبودن لنزهای توريک يک روزه در ایران، امکان استفاده از آن برايم محيا نبود. در عين حال بواسطه نوع کارم بارها پيش آمد که برای افراد مختلف در مورد لنز صحبت کنم. هر بار بالاخره يکنفر پيدا می شد که بپرسد شما که از لنز صحبت می کنی، چرا خودت عينک مصرف می کنی؟ برای همين لازم شد چند نوع لنز را در چشم خودم امتحان کنم و به معنای واقعی کلمه، "با چشم خودم" انواع لنز را ببينم. لنزهای يک روزه، لنزهای يکماهه و لنزهای سيليکون هايدروژل در بين موارد آزمايشی من بودند. بزودی در مورد اين تجربيات برايتان خواهم نوشت.